سرمایه سوزی ۱۴ میلیارد دلاری با تعیین سقف ریالیِ گاز پتروشیمیها
وقایع صنعت – مهدی هاشم زاده کارشناس سیاستگذاری اقتصادی، با اشاره به تعیین سقف برای قیمت خوراک گازی پتروشیمی ها اظهار کرد: فرمول شناورسازی قیمت خوراک گاز پتروشیمیها، ارزش گاز را بر اساس قیمت جهانی و داخلی محاسبه میکرد که به نسبت، قیمتی عادلانه بود. ۷۰ درصد گاز تولیدی در داخل کشور مصرف میشود که به شدت قیمت آن از یارانه های پنهان انرژی تاثیر می گیرد.
وی افزود: متاسفانه سال گذشته سقف ریالی برای قیمت خوراک گاز پتروشیمیها تعیین شد که در نتیجه آن، رانت بزرگی به آنها اختصاص یافت. تعیین سقف و قیمت پایین گاز باعث شد پتروشیمیها شروع به مصرف بیش از اندازه گاز کنند.
کارشناس اقتصادی با بیان این موضوع که شناورسازی دوباره قیمت خوراک پتروشیمیها، منجر به افزایش درآمد های ارزی دولت میشود گفت: طبق محاسبات کارشناسان با شناورسازی دوباره قیمت انرژی خوراک پتروشیمیها، درآمدهای دولت ۷۵ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا میکند؛ اما اکنون این رانت به جیب پتروشیمیها میرود.
هاشمزاده ادامه داد: گاز فروخته شده به پتروشیمیها در ۶ ماه اول امسال، منجر به درآمد ۶ میلیارد دلاری کشور شد در صورتی که اگر همین گاز به صورت خام صادر شده بود، ۲۰ میلیارد دلار درآمد ارزی ایجاد میکرد. منتقدان به حذف شناورسازی قیمت خوراک پتروشیمیها مخالف توسعه نیستند؛ اما با روند شکل گرفته در پتروشیمیها و رانت بزرگ ایجاد شده مخاف هستند.
وی خاطرنشان کرد: پتروشیمیها به جای خام فروشی باید زنجیره ارزش افزوده محصولات خود را افزایش دهند ولی این موضوع به شرط توسعه اتفاق خواهد افتاد. ایران ۱۵ برابر مصرف داخلی خود متانول تولید میکند و مازاد آن را به کشور های مختلف میفروشد در صورتی که هیچ کشوری در دنیا به اندازه ایران متانول تولید نمیکند. قیمت گاز نزدیک به چهار برابر افزایش یافته اما قیمت جهانی متانول تغییر نکرده است.
کارشناس اقتصادی با بیان این موضوع که تولیدات پتروشیمی در این شرایط به صرفه نیست گفت: کشورهای دارنده منابع گازی که نزدیک به اروپا هم هستند مانند مصر، نیروگاه های خود را به حالت نیمه فعال تبدیل کردند یا درحال مازوت سوزی هستند تا بتوانند از فرصت به دست آمده برای صادرات گاز به اروپا استفاده کند.
هاشم زاده ادامه داد: اگر گاز تحویل داده شده به پتروشیمی ها را صادر میکردیم، اکنون درآمد بسیار بیشتری کسب شده بود. متانول تولیدی پتروشیمیها اگر در صنایع پایین دست استفاده شده بود با به هر شکلی ارزش افزوده آن افزایش پیدا میکرد، باز هم سود بیشتری از آن کشور میشد.