برنامه هفتم توسعه نباید «آرزومحور» باشد/ سبد انرژی کشور متنوع نیست
وقایع صنعت – علیرضا ورناصری بر اهمیت توجه به موضوعات حوزه انرژی در برنامه هفتم توسعه، گفت: برنامه هفتم توسعه نباید «آرزومحور» باشد بلکه اگر بناست اولویتهای ما تبدیل شدن ایران به مرکز هاب انرژی با محوریت تجارت گاز، تعمیق و کیفیسازی زنجیره ارزشافزوده، بهینهسازی، مدیریت مصرف انرژی و اصلاح ساختار و روابط مالی انرژی باشد، این برنامه باید واقعبینانه با ملاحظات آینده شناختی و نظر داشتِ ظرفیتها و محدودیتهای کشور، بر اولویتهای اساسی کشور متمرکز باشد تا بشود علاوهبر هماهنگیِ کامل میان اجزای مختلف دستگاههای مسئول، با جلب مشارکت عمومی در فرایند توسعه کشور، تحقق اهداف کمّیِ قابل ارزیابی طی زمانبندی منطقی را به انجام رساند.
نماینده مردم مسجدسلیمان، لالی، هفتگل و اندیکا در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با بررسی ۵۲۰ بند و تبصره احکام برنامه ششم توسعه مشخص میشود که تا اوایل تیر ۱۴۰۱ فقط ۳۰ درصد احکام برنامه ششم محقق شده است، دستیابیِ مطلوب به اهداف نهایی برنامه ششم بنابر دلایل متعددی همچون عدم برنامهریزی درست، فقدان منابع مالی لازم و متناسب، عدم هماهنگی بین بخشی، عدم تصویب آییننامهها، دستورالعملها، نگاه سیاستگذاری به موضوع به جای تدوین موارد عملگرایانه، وجود نگاه آرمانی به برنامه و تحریمهای بینالمللی، محقق نشده است.
ورناصری توضیح داد: در بحث بهینهسازی مصرف سوخت در کشور باید بگویم؛ ما دارای چشمانداز ۲۰ ساله انرژی هستیم (سند ملی راهبرد انرژی کشور) که سبد انرژی کشور در آن مشخص است اما سبد انرژی متنوع نیست و این امر مانع از بهینه سازی انرژی ست، بخش عمده سبد انرژی اولیه کشور (بیش از ۹۵ درصد) در حال حاضر مرکب از گاز طبیعی و فرآوردههای نفتی است به آن معنا که باوجود ظرفیتهای گسترده، سبد انرژی اولیه کشور به سوختهای فسیلیِ هیدروکربوری متکی است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ایران شدت مصرف انرژی بالایی در مقایسه با میانگین جهانی دارد و جزء ۱۰ کشور بالای مصرفکننده انرژی است، گفت: ما به بسترسازی جهت پایش هوشمند مجاریِ اتلاف انرژی و اجرای پایلوتِ بهینهسازی براساس دادهیابیهای تخصصی جهت تحقق اصلاحات در راستای بهینهسازی انرژی در بخشهایی نظیر تولید خودرو، لوازم برقی، ساختمان، حمل و نقل عمومی و تجاریسازیِ مباحث مربوط به بهینهسازی انرژی نیاز داریم، لذا استفاده از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان با اصلاح ساختاری که در چرخه تولید، توزیع و انتقال ایجاد میکنند تحولات بزرگی در روند بهینهسازی کشورمان ایجاد خواهد کرد.
وی با بیان اینکه همچنین ساماندهی اقتصاد حاملهای انرژی، پیشنیاز حرکت در مسیر متناسبسازی سبد انرژی است، مطرح کرد: با توجه به جایگاه ۷۵ درصدی گاز در سبد انرژی کشور، بهینهسازی مصرف انرژی بهویژه در بخش گاز باید بهعنوان اولویت اصلی همه مجموعههای مسئول در این عرصه مدنظر قرار گیرد.
به گفته ورناصری ضرورت اتخاذ راهبردهای کارآمد جهت بهینهسازی مصرف و کاهش شدت انرژی و جایگزینی صادرات فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی بهجای صدور نفت خام و گاز طبیعی، از شاخصهای مهم در مجلس یازدهم در روند بررسی برنامه هفتم توسعه است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوعات دیگری که باید در برنامه هفتم توسعه اولویتبخشی شوند، گفت: علاوهبر ضرورتِ توجه ویژه به کاهش مصرف سوخت، اتخاذ تدابیر و راهکارهای مناسب در برنامه هفتم جهت توسعه متوازن صنایع پایین دستی و تکمیلی صنعت پتروشیمی، افزایش مستمر ضریب بازیافت و برداشت نهایی از مخازن و چاههای نفت و گاز، گسترش اکتشاف نفت و گاز، شناخت کامل منابع، بهره برداری از موقعیت جغرافیایی کشور برای خرید و فروش، فرآوری و پالایش و معاوضه و انتقال نفت و گاز منطقه به بازارهای داخلی و جهانی، حمایت از تأسیس شرکتهای غیردولتی برای سرمایهگذاری در فعالیتهای اکتشاف (نه مالکیت)، بهرهبرداری و توسعه میادین نفت و گاز کشور بهویژه میادین مشترک در چارچوب سیاستهای کلی اصل ۴۴، توسعه زیرساختهای هوشمندسازی شبکه برق و بهرهبرداری از ظرفیتهای کشور جهت توسعه ارتباطات شبکهای با کشورهای همسایه، تسریع در توسعه زیرساختها، اتخاذ سیاستهایی جهت رفع فرسودگیِ تأسیسات توزیع بخصوص شبکه برق، افزایش ارزش افزوده از طریق تکمیل زنجیرهارزش صنعت نفت و گاز با ِاعمال برنامههای کنترل مصرف و ممانعت از قاچاق سوخت بهعنوان راهکارهای غیرقیمتیِ کنترل و بهینهسازی مصرف، بهعنوان راهبردهای کارآمد جهت بهینهسازی مصرف و کاهش شدت انرژی، باید در برنامه هفتم توسعه اولویتبخشی شوند.