وقایع صنعت – حجت زینلی، عضو هیئت مدیره انجمن مس ایران اظهار داشت: ماشین‌آلات گلوگاه بخش معدن در بهره‌برداری از معادن کوچک، متوسط و بزرگ مقیاس است. با اکتشافات صورت گرفته و اقدامات آتی که برای توسعه معادن نیاز است، کمبود ماشین‌آلات به‌شدت محسوس است و از طرفی محدودیت‌های زیادی در حوزه واردات ماشین‌آلات وجود دارد.

این مقام مسئول افزود: البته گشایش‌های محدودی درخصوص واردات ماشین‌آلات وجود داشته که قطعا پاسخگوی نیاز معادن موجود و بازار داخل نیست و حتی این موضوع، معادنی که در آینده قرار است راه‌اندازی شود و به بهره‌برداری برسد را نیز در معرض تهدید قرار داده است.

عضو هیئت مدیره انجمن مس ایران تصریح کرد: به این دلیل که برخی صنعتگران در حال تولید ماشین‌آلات معدنی در داخل کشور هستند، در زمینه واردات ماشین‌آلات محدودیت وجود دارد. البته ما معتقد به حمایت از سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی این دوستان هستیم، اما مشکل این است که حجم تولید ماشین‌آلات در داخل با نیاز معادن کشور تناسب ندارد.

وی افزود: میزان ماشین‌آلات تولیدی در داخل کشور بسیار کمتر از نیاز معادن بوده و عمدتاً ماشین‌آلات تولید داخل مناسب پروژه‌های راه‌سازی بوده و برای استفاده در بهره‌برداری معادن، کاربرد بهینه‌ای ندارند و این عدم تناسب موجب بالا رفتن هزینه‌های استخراج و بها تمام شده محصول می‌شود.

زینلی اضافه کرد: تجهیزی که توسط تولیدکننده در داخل کشور تولید می‌شود بسیار گران‌تر از نمونه خارجی آن تمام می‌شود و برای خرید دستگاه داخلی باید مبلغ بیشتری پرداخت شود، درحالی که می‌توانیم ماشین مورد نیاز را با مبلغ پایین‌تری از بازارهای خارجی خریداری کنیم. ضمن اینکه کیفیت ماشین‌آلات تولید داخل نسبت به نمونه خارجی پایین‌تر است. از طرفی محدودیت های موجود در واردات و همچنین توان کم تولید ماشین آلات در داخل، عرضه و تقاضا را تحت تاثیر قرار داده و این کمبود موجب افزایش سر سام آور قیمت های ماشین آلات موجود در بازار داخل شده است.

وی درخصوص واردات ماشین‌آلات معدنی کارکرده نیز گفت: طبق قانون و بخشنامه های موجود، صاحبان معادن و دارندگان پروانه بهره‌برداری معدن می‌توانند ماشین‌آلات معدنی تا عمر حداکثر۱۰ سال را با اعمال محدودیت هایی وارد کنند و شرایط واردات ماشین‌آلات معدنی با عمرکمتر از ۵ سال متفاوت با عمر۱۰ سال بوده و محدودیت های آن کمتر است. در حال حاضر با تمامی موانع قانونی موجود، معدنکاران پس از اخذ مجوز واردات ماشین آلات از مراجع ذی‌ربط، باید مدت‌ها در صف طولانی تخصیص ارز از بانک مرکزی باشند و عملاً برنامه‌ریزی برای خرید و واردات ماشین آلات در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.

این فعال معدنی اظهار کرد: کمبود، قدیمی و مستهلک بودن دستگاه‌های موجود، گران قیمت بودن ماشین‌آلات معدنی در بازار داخل نسبت به نرخ‌های جهانی و همچنین وجود قطعات یدکی غیراصل در بازار، سبب شده تا هزینه‌های بسیاری بالایی به معدنکاران تحمیل شود و بهای تمام شده استخراج کانسنگ در معادن ایران نسبت به سایر کشورها بالاتر باشد.

زینلی عنوان کرد: در شرایطی که هزینه استخراج مواد معدنی در ایران بیشتر از استانداردهای جهانی می‌باشد و در نتیجه آن، کاهش سودآوری و حتی زیان برای معادن حادث می‌شود، رغبت برای سرمایه‌گذاری در معادن جدید کمتر شده و معادن فعلی نیز رو به تعطیلی و توقف کار خواهند رفت. این اتفاق در معادن کوچک رخ داده و معادن متوسط و بزرگ نیز با مشکلات زیادی مواجه بوده و تعطیل خواهند شد.

عضو هیئت مدیره انجمن مس ایران همچنین درباره میزان مصرف سوخت ماشین‌آلات معدنی گفت: میزان مصرف سوخت ماشین‌آلات مستهلکی که چندین دهه فعال بوده و از قطعه یدکی نامناسب استفاده کرده‌اند، قطعا متفاوت از ماشین‌آلات جدید خارجی است که در یک کارخانه با سابقه و با تکنولوژی روز تولید شده است، بنابراین مصرف سوخت ماشین‌آلات معدنی به دلیل مستهلک بودن ماشین‌آلات بیش از حد استاندارد است.

زینلی در پایان عنوان کرد: دولت محترم در برنامه پنج ساله هفتم توسعه کشور، رشد سالانه ۱۳ درصد را برای بخش معدن پیش‌بینی نموده است که تحقق آن مستلزم در نظر گرفتن بسیاری از موارد بوده که یکی از مهمترین موانع پیش روی آن، کمبود ماشین آلات معدنی می‌باشد که امید است با رفع محدودیت‌های واردات ماشین آلات معدنی، حداقل یکی از مشکلات معدنکاران مرتفع شود.