وقایع صنعت – صنعت فولاد یکی از سـتونهای اصلی اقتصاد کشور در سـالهای تحریـم بوده اسـت و اکنـون نیز این صنعت یکـی از بزرگتریـن منبـع درآمدهـای غیرنفتـی به شـمار میآیـد و نقش چشـمگیری را در به حرکـت درآمدن چرخ صنعت در کشـور ایفا میکند. بر اسـاس مطالعات انجمن جهانـی فولاد Steel World بـه ازای هـر یـک دلار ارزش افـزوده ایجاد شـده در ایـن صنعـت، ۲/۵ دالر ارزش افـزوده در سـایر بخشهـا ماننـد مـواد اولیـه، انـرژی و خدمات ایجاد میشـود. همچنین به ازای هر دو شـغل، ۱۳ شـغل در کل زنجیره فولاد مورد پشـتیبانی قـرار میگیرد.

با توجه به این مسـئله و نظر به اینکه صنعت فولاد دامنه گسـتردهای از حلقه هـای پالادستی و پاییندسـتی را در برمیگیـرد، میتـوان توسـعه این صنعت را کلید اساسـی رشـد اقتصادی کشـور تلقـی کـرد. احـداث کارخانه های فولادسـازی و افزایـش ظرفیتهای تولید فولاد از جمله مهمتریـن سیاسـت های کلان کشـور در سـالهای اخیر بـوده و تاکنـون نیـز سـرمایه گذاری های فراوانـی در ایـن راستا انجام شده است.

در این بین، تشـدید تحریم های اقتصادی و دشـواری دسترسـی بـه فناوری هـای روز در سـالهای اخیر یکی از تهدیدهـای نگران کننـده بـرای توسـعه صنعت فولاد به شـمار میآمـد. در چنین شـرایطی آنچه اهمیت بسـیاری داشـت، ارتقای سـطح تخصص و دانش فنی داخلی برای سـاخت واحدهای فولادسازی جدید متناسب با جدیدترین روشهـا و تکنولـوژی تولیـد بـود؛ تهدیـدی کـه شـرکت مهندسـی معـادن و فلـزات MME آن را بـه فرصـت ارزشـمندی تبدیـل کرد تـا تخصص و دانش فنـی خود را ارتقـا دهـد و سـطوح بـالای علمـی و فناورانه خـود را به
منصـه ظهـور بگـذارد.

این شـرکت مهندسـی، بزرگترین بومی سـازی فناوری صنعت فولاد ایران، یعنی تکنولوژی PERED را در کارنامه درخشـان خود دارد و در راسـتای سـاخت و احداث واحدهای فولادسـازی نیز پیشـگام شده اسـت. در حال حاضر شرکت MME با تکیه بر تخصص و دانش فنی خود، پرشـتاب روی ریل توسعه و بومی سازی تکنولـوژی تولید فولاد حرکـت میکند و با دسـتاوردهای ارزشـمند خـود در این زمینه، هر روز بـر افتخارات صنعت فولاد کشور می افزاید.

دستاوردهای غرورآفرین MME شـرکت مهندسـی معادن و فلزات را میتوان یکی از بازیگـران ویـژه توسـعه صنعت فولاد کشـور نامیـد، چرا کـه ایـن شـرکت بـا بیـش از دو دهـه سـابقه در حـوزه طراحـی، مهندسـی و راه انـدازی کارخانه هـای صنایـع معدنـی و فلـزی، اکنـون نیـز بـه سـطح جدیـدی از بومی سـازی احـداث واحدهای فولادسـازی دسـت یافته اسـت. این شـرکت بـه عنـوان طـراح فنـاوری کارخانه فولادسـازی، مسـئولیت طراحـی تجهیـزات و فراینـد، تاسیسـات، تامین کننـده قطعـات و تجهیـزات و آموزش نیـروی کار را نیـز بـر عهـده میگیـرد و در حـال حاضر طرحهـا و پروژه هـای متعددی را در دسـت اقـدام دارد.

از مهمتریـن طـرح فولاد سـازی بـه بهره بـرداری رسـیده توسـط ایـن شـرکت میتـوان بـه طراحـی، سـاخت و احـداث پـروژه فولادسـازی مجتمـع فولاد سفیددشـت چهارمحال و بختیـاری اشـاره کرد. از آنجایی که شـرکت MME در اجـرای این پروژه عملکرد بی نظیری داشـته و توانسـته اسـت جلوهای از دانش و تخصـص داخلی را بـه واسـطه ایـن امر بـه نمایش بگـذارد، میتـوان گفت ایـن شـرکت در راه انـدازی و بـه ثمر رسـیدن طرح های فولادسـازی جدیـد نیـز، نقـش پررنگتـری ایفـا خواهد کرد.

مجتمـع فولاد سفیددشـت اولیـن طرح فولادسـازی اجراشـده توسـط شـرکت MME اسـت که از نخستین مرحلـه آن، یعنی مطالعات امکانسـنجی تـا راه اندازی و بهره بـرداری توسـط متخصصـان داخلی و بـدون حضور کارشناسـان خارجـی انجـام شـده اسـت. ایـن کارخانـه فولادسـازی کـه ظرفیـت تولیـد سـاالنه ۸۰۰ هـزار تن اسـلب تختال با مشـخصات۴ تـا ۱۲ متر طـول و ۸۰۰ تـا ۱۵۰۰میلـی متـر عـرض و ضخامتهـای ۱۵۰و ۲۰۰ میلیمتر را دارد، در اسـفندماه سـال ۱۴۰۲ به بهره برداری رسـید. اولیـن قـوس الکتریکـی ایـن کارخانـه در سـال ۱۴۰۱ انجـام شـد و پـس از تسـت نهایـی و انجـام امور مرتبـط بـا بهره بـرداری، اولیـن تختـال ایـن شـرکت در روزهـای پایانـی سـال گذشـته بـه مرحلـه تولید رسـید. نخسـتین تختال مجتمع فولاد سفیددشـت با تکنولوژی بومی سازی شـده، جلـوه تکمیـل چرخـه تولیـد در ایـن مجتمـع و افتخارآفرینـی در کارنامـه درخشـان توسـعه صنعـت بـه شـمار میآیـد.

احـداث مجتمـع فولاد سفیددشـت به جز به نمایش گذاشـتن تـوان و تخصص مهندسـین ایرانـی در بومی سـازی، از جنبه های دیگری نیـز اهمیـت دارد کـه از جملـه مهمتریـن آن میتوان به اشـتغالزایی در سـطح اسـتان چهـار محال و بختیـاری و کمک به بهبود و رشـد اقتصادی این اسـتان اشـاره کرد. بـه اجـرا درآمدن طرح فولاد سفیددشـت و تحقق تولید اولیـن تختال کامال ایرانی در کشـور، به درسـتی نشـان میدهد که دیدگاه شـرکت مهندسـی معادن و فلزات به توسـعه، نگاهـی فراگیـر و همه جانبـه بـوده اسـت و سـرمایه گذاری های ایـن شـرکت بـرای بومی سـازی تکنولـوژی تولیـد فولاد بـه صـورت هدفمنـد و برنامه ریزی شده انجام میشود.

در حـال حاضـر دانش فنی شـرکت MME میتواند بخـش بزرگـی از زنجیره فولاد را پوشـش میدهد؛ به این معنـا کـه شـرکت بـا اجـرای طرح هـای توسـعه احیـای مسـتقیم و فولادسـازی در اقصـی نقـاط کشـور میتواند نقـش به سـزایی در تکمیـل زنجیـره ارزش و اشـتغالزایی پایدار داشـته باشـد. الزم به یادآوری است که این شرکت، پیـش از ایـن توانسـته بود دانش فنـی احـداث واحدهای احیـای مسـتقیم را بـا تکیه بـر دانش و تخصـص داخلی بومی سـازی کند و به عنوان صاحب امتیـاز تکنولوژی پرد، امـکان صـدور مجـوز آن را به کشـورهای خارجی داشـته
باشـد. بـر همیـن اسـاس میتـوان اسـتدالل کـرد کـه شـرکت MME میتوانـد دانـش فنی احـداث واحدهای فولادسـازی را نیـز به خارج از مرزهـای جغرافیایی انتقال دهـد. در واقع این مسـئله هم ارتقای سـطح دانش فنی و تخصـص داخلی را برای توسـعه صنعت به همـراه دارد و هم جلوهای از پیشرفت فنی در صنعت فولاد را در مقیاس جهانی به تصویر میکشد.

توسعه ای به وسعت ایران
پـروژه فولادسـازی مجتمـع فولاد سفیددشـت بـر مبنـای جدیدتریـن تکنولـوژی در دسـترس یعنـی کوره قـوس الکتریکـی احداث شـده اسـت، که این مسـئله از جنبه هـای مختلفـی اهمیـت دارد. در حـال حاضـر تولید فولاد بـر پایه روش کـوره قوس الکتریکی سـازگارترین روش تولیـد فولاد در جهـان بـا اسـتانداردهای محیط زیسـتی به شـمار میآید، به طوری کـه طرحهای فولادسـازی در کشورهای تولیدکننده فولاد نیز به سمت احـداث واحدهایـی بـا همیـن روش هدایـت میشـوند. امـکان سـاخت و احـداث واحدهای فولادسـازی بر پایه جدیدترین و سـازگارترین روش تولیـد فولاد در جهان، نشـان میدهد که شـرکت مهندسـی معادن و فلزات به بومی سـازی کامـل صنعـت فولاد متناسـب بـا آخریـن روندهـای جهانـی دسترسـی دارد و میتوانـد بـا تحقـق اهـداف صنعـت سـبز و اهـداف توسـعه پایـدار نیـز بـه رقابت پذیـری ایـن صنعت کمک شـایانی کند.

شـرکت MME پیـش از ایـن نیـز واحدهای احیای مسـتقیم با ظرفیـت تولیـد سـاالنه ۸۰۰ هـزار تـن آهن اسـفنجی راه انـدازی کـرده و در حـال حاضراحـداث واحدهـای مگامـدول بـا ظرفیـت تولیـد سـاالنه یـک میلیـون و ۷۲۰هـزار تـن را در دسـت اقـدام دارد. بنابراین میتوان انتظـار داشـت کـه ایـن شـرکت بتوانـد واحدهـای فولادسـازی با ظرفیت بالاتر را نیز در آیندهای نه چندان
دور راه انـدازی کنـد. بایـد یادآور شـد که این شـرکت فاز دوم پروژه فولادسـازی شـرکت فولاد کاوه جنوب کیش را نیـز بـا ظرفیت تولید سالانه یک میلیـون و ۲۰۰ هزار تن بیلت در دستور کار دارد.

دسـتیابی بـه بومی سـازی تکنولـوژی فولادسـازی و ریخته گـری بـه خوبـی نشـان میدهـد کـه شـرکت MME از توانایـی و تخصـص بالایی بـرای تکمیـل زنجیـره فولاد در کشـور برخوردار اسـت و میتواند نقش سـازندهای در تحقـق اهـداف توسـعه ای صنعـت فولاد کشـور داشـته باشـد. در شـرایطی کـه مـوج گسـترده تحریم هـا بـه دنبـال ایجـاد محدودیـت بـرای توسـعه صنعت در کشـور اسـت، دسـتاوردهای شـرکت MME میتوانـد بـه نقطه عطفی برای توسـعه همه جانبه باشـد و حتـی االمـکان ارائـه خدمـات توسـط این شـرکت به سـایر کشـورها را نیز فراهم آورد. در واقع این شـرکت برتکمیـل زنجیـره ارزش، نـوآوری و توسـعه و فناوری های جدید متمرکز شـده اسـت و به این ترتیب رشـد کمی و کیفـی بـه صـورت متـوازن بـا اتـکا بـه دانـش فنـی بومی سازی شده در کشور رقم میخورد.

در حال حاضر شـرکت مهندسـی معادن و فلزات تنها شـرکت ایرانـی اسـت که بـرای اجـرا و پیاده سـازی امور مهندسـی زنجیره فولاد دارای لیسـانس اجرای پروژه های احیای مستقیم و توانمند در طراحی واحدهای فولادسازی اسـت و امـروز بـه جایگاهـی دسـت یافته کـه میتواند با ارتقـای دانـش فنی و تخصص در بومی سـازی روشهای تولید، توسـعه ای را به وسـعت ایران رقم بزند.

در پایان باید یـادآور شـد کـه بـا تولیـد اولین تختـال در شـرکت فولاد سفیددشـت، به عنوان اولیـن کارخانه ایرانی فولادسـازی کشـور، نه تنهـا دسـتاورد دیگـری بـه افتخـارات شـرکت مهندسـی معادن و فلزات اضافه شـد، بلکه به این ترتیب میتـوان انتظـار داشـت کـه پازل توسـعه صنعـت فولاد کشور توسط این شرکت مهندسی کامل می شود.