وقایع صنعت – در حالی که اقتصاد ایران همچنان با چالش‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های انتقال پول مواجه است، شرکت فولاد خوزستان به عنوان یکی از قطب‌های فولادسازی کشور، گام بلندی در راستای کاهش وابستگی به واردات و بومی‌سازی برداشته است. این شرکت، با هدف‌گذاری برای کاهش ۳۹۷ میلیون دلار از هزینه‌های ارزی در سال ۱۴۰۴، سهمی معادل ۴۴.۴ درصد از کل برنامه ۱۳ شرکت بزرگ معدنی و فلزی کشور در صرفه‌جویی ارزی را به خود اختصاص داده است.

جایگاه فولاد خوزستان در طرح ملی بومی‌سازی

بر اساس اعلام رسمی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، ۱۳ شرکت بزرگ معدنی و فلزی کشور در مجموع متعهد شده‌اند طی سال ۱۴۰۴ با اجرای طرح‌های بومی‌سازی و داخلی‌سازی، بیش از ۸۹۳.۲ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی داشته باشند. در این میان، فولاد خوزستان با رقم ۳۹۷ میلیون دلار، در صدر این فهرست قرار دارد.

این عدد معنادار نه‌تنها به لحاظ عددی قابل‌توجه است، بلکه نشان‌دهنده راهبرد عمیق شرکت در جهت کاهش ارزبری، افزایش عمق ساخت داخل و مقاوم‌سازی زنجیره تأمین است. برای مقایسه، فولاد مبارکه اصفهان با ۲۵۰ میلیون دلار و شرکت ملی صنایع مس ایران با ۷۰ میلیون دلار، رتبه‌های بعدی را در اختیار دارند.

محورهای کاهش ارزبری در فولاد خوزستان

تحلیل اقدامات فولاد خوزستان نشان می‌دهد که برنامه کاهش مصرف ارز این شرکت، حول چند محور کلیدی تعریف شده است:

بومی‌سازی قطعات و تجهیزات صنعتی
ساخت داخل تجهیزاتی نظیر پمپ‌ها، شیرآلات صنعتی، سیستم‌های اتوماسیون و سایر اقلام پیشرفته که تا پیش از این وارد می‌شدند.

توسعه همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و مهندسی معکوس

بهره‌گیری از ظرفیت داخلی در تولید قطعات خاص مانند الکترود گرافیتی یا فروآلیاژها.

مکانیزم‌های جایگزین واردات سنتی
بهره‌گیری از تهاتر، قراردادهای بلندمدت با تامین‌کنندگان داخلی و سرمایه‌گذاری در زنجیره تأمین بومی.

ارتقای بهره‌وری انرژی و مواد اولیه
با اصلاح خطوط تولید و بهبود فناوری، وابستگی به منابع خارجی کاهش یافته و هزینه ارزی به طور غیرمستقیم افت پیدا می‌کند.

اقدام فولاد خوزستان در اجرای برنامه صرفه‌جویی ارزی، تنها یک اقدام اقتصادی محدود نیست، بلکه بخشی از یک تحول صنعتی راهبردی در مقیاس ملی محسوب می‌شود. این اقدام پیامدهای مثبت متعددی به همراه دارد:

تقویت اقتصاد مقاومتی در مقابل تحریم‌ها و نوسانات ارزی

افزایش اشتغال و تقاضای داخلی برای شرکت‌های سازنده داخلی قطعات

ارتقای فناوری و تخصص فنی در کشور

افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری در بازارهای صادراتی

فولاد خوزستان نه‌تنها در حوزه تولید فولاد، بلکه اکنون در عرصه سیاست‌گذاری اقتصادی و ارزی نیز به عنوان یک بازیگر پیشتاز ملی ظاهر شده است. برنامه کاهش ۳۹۷ میلیون دلاری مصرف ارز، گواهی است بر توانمندی این شرکت در اتکا به داخل، اعتماد به دانش فنی ملی و کاهش وابستگی خارجی.

در فضایی که کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند تاب‌آوری در برابر فشارهای خارجی است، الگویی که فولاد خوزستان در بومی‌سازی و کاهش ارزبری ارائه کرده، می‌تواند نقشه راهی برای سایر صنایع بزرگ کشور باشد.