وقایع صنعت  – شاخص کل بورس تهران به طور متوسط هر ۳ سال یک مرتبه سقف تاریخی جدیدی به ثبت می‌رساند و سال ۱۴۰۲ سال سقف‌شکنی بازار سرمایه بود. شاخص کل در سال ۱۳۹۲ در محدوده ۸۹ هزار واحد سقف تاریخی جدیدی به ثبت رساند، سقف بعدی در سال ۱۳۹۶ ثبت شد. سپس بازار سرمایه در یک رالی صعودی قرار گرفت تا سال‌های ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نیز سقف‌های بالاتری به ثبت برساند و پس از آن وارد دوران رکود شد تا اینکه در بهار ۱۴۰۲ سقف تاریخی بالاتری به ثبت رساند و دوباره دوران رکود آغاز شد.

برآیند شاخص کل بورس در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۱۰ درصد مثبت است ولی بسیاری از فعالان بازار نسبت به شرایط کلی بازار در سال گذشته انتقاد دارند. فعالان بازار به خصوص کارشناسان در طول سال بارها به چگونگی محاسبه شاخص کل انتقاد کردند. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص کل بورس تهران در سال ۱۴۰۲ تقریباً ۸ ماه برآیند منفی داشت و تنها در ۴ ماه مثبت بود. سبزترین ماه برای شاخص کل فروردین بود، در مقابل شاخص‌کل هم‌وزن ۵ ماه بازدهی مثبت داشت و مابقی ماه‌های سال منفی بود.

شاخص کل و شاخص کم هم‌وزن تا نیمه اول اردیبهشت‌ماه رشد کردند و پس از ثبت سقف تاریخی جدید به شدت ریزشی شدند. روز ۱۷ و ۱۸ اردیبهشت‌ماه از تاریخی‌ترین روزهای بازار سرمایه طی سال‌های اخیر بود زیرا شاخص کل در این دو روز ۹.۱۸ درصد از ارزش خود را از دست داد.شاخص کم هم‌وزن نیز از ۱۷ تا ۲۳ اردیبهشت ماه یک سقوط ۱۶ درصدی تجربه کرد. این سقوط یکی از کم‌سابقه‌ترین‌ها در سال‌های گذشته بود. البته باید در نظر داشت قیمت طلا و ارز نیز از نیمه اردیبهشت ماه همزمان با سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی نزولی شدند.

دو ماه بعد وقتی فعالان بازار نسبت به ریزش ناگهانی شاخص کل و شاخص هم‌وزن ابهامات زیادی داشتند نامه‌ای از یک جلسه در نیمه اردیبهشت ماه منتشر شد. در این جلسه نرخ گاز صنایع و خوراک پتروشیمی‌ها افزایش یافته بود. موج تأیید و تکذیب‌ها پس از انتشار این نامه نتوانست بازار سرمایه را صعودی کند. شاخص‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه مدت گاهی چند روز صعودی می‌شدند و دوباره به مدار نزول برمی‌گشتند. برای مثال شاخص کل در دو هفته ابتدایی شهریورماه ۹.۶ درصد رشد کرد و سپس تا آبان ماه ۱۰ درصد ریخت. اخباری مانند اجباری شدن تجدید ارزیابی هلدینگ‌ها و شرکت‌های بزرگ یکی پس از دیگری اثر مثبت چند روزه بر بورس داشتند ولی موج صعودی سپس با اخبار منفی دیگر متوقف می‌شد. آغاز موج جدید تنش‌ها در خاورمیانه نیز چند روزی بازار سرمایه را نزولی کرد.

شاخص‌کل و شاخص کل هم‌وزن هیچ واکنش مثبتی به رشد نرخ ارز در بازار غیررسمی نشان نداد. نیمه اردیبهشت ماه وقتی دلار به کانال ۶۰ هزار تومان رسید شاخص کل سقف تاریخی جدیدی به ثبت رساند ولی در فصل پاییز و زمستان وقتی دلار دوباره صعودی شد شاخص کل حتی به سقف تاریخی خود نزدیک نشد در حالی که دست‌کم طی ۲۵ سال گذشته شاخص کل بورس همبستگی قوی با نرخ دلار داشت.

بورس در سال ۱۴۰۳

فعالان بازار دلایل مختلفی مانند سیاست‌های مالی بانک مرکزی را دلیلی بر رکود بازار سرمایه از تابستان تا پایان زمستان بیان می‌کنند. با این حال کارشناسان بسیاری معتقدند به فاز صعودی قیمت‌ها در بازار سرمایه نزدیک هستیم. فردین آقا بزرگی، کارشناس بازار سرمایه در این‌باره عنوان کرد: با توجه به شرایط بنیادی شرکت‌ها و نرخ ارز در بازار غیررسمی، شاخص کل باید به محدوده ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد برسد، این عدد در حافظه شاخص کل ثبت شده‌است و تاریخ نشان داده با وجود نامهربانی‌ها و موانع مختلف شاخص کل دیر یا زود به این محدوده نزدیک خواهد شد.

در میان فعالان با سابقه بازار سرمایه اغلب عقیده دارند بورس دیر یا زود وارد فاز صعودی خواهد شد. روزبه شریعتی یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز در مورد روند کل بازار در سال پیش‌رو گفت: روند کلی بورس با توجه به تورم صعودی است و اگر مسئولان اعتماد از دست رفته را به بازار بازگردانند خیلی زود به فاز صعودی باز می‌گردد. بسیاری از کارشناسان محدوده ۳ تا ۴ میلیون واحد را برای شاخص کل در سال جاری محتمل می‌دانند ولی آغاز فاز صعودی را در گرو اعتماد سازی مسئولان و پرهیز از اتفاقاتی مانند تغییر ناگهانی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در نیمه اردیبهشت ماه سال گذشته می‌دانند.