وقایع صنعت – مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایالات متحده روز دوشنبه ۲۰ ژانویه مصادف با یکم بهمن برگزار شد و بازار جهانی نفت با روند منفی به استقبال دولت جدید آمریکا رفت. در لحظه تنظیم این گزارش هر بشکه نفت برنت دریای شمال با رقم ۷۸ دلار و ۷۵ سنت معامله شد و هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با قیمت ۷۵ دلار و ۵۹ دلار به فروش رسید. در مقابل هر بشکه نفت برنت روز دوشنبه اول بهمن ماه با بهای ۸۰ دلار و ۳ سنت معامله شد و نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا ۷۸ دلار و ۸ سنت قیمت داشت.

محمدصادق مهرجو، کارشناس حوزه انرژی در خصوص مهم‌ترین متغیرها در بازار نفت با وجود روی کار آمدن دولت جدید آمریکا به خبرنگار ایراسین می‌گوید: مهم‌ترین عامل در بازار نفت عرضه و تقاضا است و به نوعی عرضه و تقاضا بازیگران اصلی در بازار نفت محسوب می‌شوند. قیمت نفت خام در بازار اروپا و آمریکا به تداوم تولید نفت آمریکا در سطوح فعلی بستگی داشته و باید دید انقلاب نفت شیل تا چه زمانی دوام دارد، به عبارت ساده‌تر آمریکا تا زمانی قادر به تولید روزانه حدود ۱۳ میلیون بشکه است. به نظر بنده باید نظاره‌گر آغاز روند نزولی تولید نفت شیل در سال ۲۰۲۵ میلادی بود.

به اعتقاد این کارشناس حوزه انرژی تحولات ژئوپولیتیک نیز تأثیر بسزایی بر قیمت نفت در بازار جهانی دارد، مهرجو دراین‌باره توضیح می‌دهد: مسئله دیگر بحث تحولات ژئوپولیتیک در سطح کشورهای عمده تولید کننده نفت خام است و با پایان یافتن جنگ غزه و اسرائیل و صلح برقرار شده درگیری‌ها در منطقه کاهش یافته است. از سوی دیگر یمنی‌ها اظهار کرده‌اند که اقدامات تلافی‌جویانه و حملات خود را به کشتی‌های حامل نفت خام با پایان جنگ غزه و اسرائیل متوقف خواهند کرد، مگر اینکه حمله مستقیمی رخ دهد. در نتیجه انتظار می‌رود با برقراری آرامش در منطقه قیمت نفت خام کاهش نسبی پیدا کند.

این کارشناس حوزه انرژی اضافه می‌کند: جدای از تمامی این متغیرها حفظ سقف قیمت نفت خام روسیه نیز بر وضعیت بازار جهانی بسیار تأثیرگذار است. اگر آمریکا به سمت برداشتن تحریم‌های صادراتی نفت خام روسیه حرکت کند تا نفت خام روسیه به بازارهای جهانی عرضه شود، باتوجه به توان بالای روسیه در تولید نفت، قیمت نفت کاهش خواهد یافت.

برقراری تعادل در بازار جهانی مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت نفت

طبق توضیحات این کارشناس حوزه انرژی عرضه نفت در شرایط فعلی بیش از تقاضاست که این مسئله ریزش قیمت نفت خام را به دنبال دارد، از این رو تولیدکنندگان عمده در اوپک و اوپک پلاس باید اقداماتی برای حفظ تعادل بین عرضه و تقاضا انجام دهند. مهرجو در این خصوص اظهار می‌کند: اکنون مازاد عرضه نفت خام در بازار جهانی بین یک میلیون و ۵۰۰ تا دو میلیون بشکه نفت است. لذا باید اوپک و اوپک پلاس تصمیماتی جهت برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا اتخاذ کنند. البته گفتنی است نزدیکی آمریکا با کشورهایی مانند عربستان سعودی به عنوان یکی از تولیدکنندگان عمده نفت خام می‌تواند بر سیاست‌های اوپک تأثیرگذار باشد و با دخالت آمریکا قیمت‌ها از محدوده مشخصی فراتر نرود.

این کارشناس حوزه انرژی ادامه می‌دهد: در مجموع من فکر می‌کنم کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده نفت به نوسان قیمت نفت در کانال ۷۰ تا ۷۵ دلار رضایت دارند. البته ریزش قیمت نفت برای مصرف‌کنندگان عمده مانند چین، آمریکا و هند مطلوب خواهد بود. در مقابل رشد قیمت نفت برای کشورهای تولیدکننده به ویژه ایران و روسیه باتوجه به تحریم‌ها و وابستگی آن‌ها به درآمدهای ارزی سود بیشتری به همراه دارد. در کل تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت به دنبال خواسته‌های متفاوتی هستند. ولی عرضه و تقاضا و برقراری تعادل در بازار نفت مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت‌ها است.

چشم‌انداز قیمت نفت در نیمه نخست ۲۰۲۵

قیمت نفت خام در طول سال ۲۰۲۴ به دلیل افت تقاضا از سوی چین به عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفتی کاهش یافت. پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی از معامله هر بشکه نفت خام در محدوده ۶۰ تا ۷۰ دلار در سال میلادی جاری حکایت می‌کند. گلدمن ساکس نیز به تازگی پیش‌بینی خود برای قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۵ را حوالی ۷۶ دلار در هر بشکه اعلام کرد. مهرجو با اشاره به رشد اقتصادی دنیا در سال ۲۰۲۵ در رابطه با پیش‌بینی قیمت نفت خام می‌گوید: بر اساس پیش‌بینی‌ها رشد اقتصادی دنیا در سال ۲۰۲۵ به خصوص در کشورهای عمده واردکننده نفت مانند آمریکا، چین و هند مثبت خواهد بود که این موضوع بر ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار نفت تأثیرگذار است. لذا من فکر می‌کنم قیمت هر بشکه نفت در شش ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۵ بین ۷۰ تا ۷۵ دلار باقی می‌ماند و در نگاه گسترده قیمت نفت در محدوده ۶۸ تا ۷۵ دلار نوسان خواهد کرد چراکه با نزدیک شدن به فصل گرما تقاضای فصلی برای انرژی و فرآورده‌های نفتی کمتر می‌شود. در حقیقت قیمت نفت خام با پشت سر گذاشتن سه ماهه اول ۲۰۲۵ تثبیت خواهد شد.

در انتها مهرجو بیان می‌دارد: من امیدوارم قیمت نفت سیر نزولی پیدا نکند و در سطوح فعلی باقی بماند. ریزش قیمت نفت برای کشورهای تولیدکننده مانند ایران به دلیل وابستگی اقتصاد به صادرات نفت بسیار تأثیرگذار است. از طرفی تحریم‌ها باعث شده مشوق‌های مالی و تخفیف‌هایی برای فروش نفت خام ارائه شود که این موضوع ضرر کشور را به همراه دارد. من به شخصه به سال ۲۰۲۵ امیدوار هستم تا همانطور که منازعات در منطقه کاهش یافت، تحریم‌ها نیز حل و فصل شود تا ما بتوانیم نفت خام خود را به اروپا و و دیگر واردکنندگان به صورت مستقیم و بدون تخفیف عرضه کنیم.